Πρόκειται για τη Μεσπιλέα τη γερμανική (Mespilus germanica) που εισήχθη στην Ελλάδα μάλλον κατά την κλασική ακόμα εποχή και όχι για τη σημερινή μουσμουλιά (επιστ. Εριοβοτρύα η ιαπωνική, Eriobotrya japonica) που κατέφθασε στη χώρα μας μόλις το 19ο αιώνα. Η φράση μάλιστα «έφαγε τα μούσμουλα ξινά», έφαγε χυλόπιτα δηλαδή, θεωρείται ότι αναφέρεται στη μεσπιλέα και όχι στην εριοβοτρύα, μια και τα μέσπιλα (ή μέσπουλα όπως εξελίχθηκε η ονομασία σταδιακά κατά τον μεσαίωνα)είναι ιδιαίτερα ξινά κατά τη συγκομιδή τους και  χρειάζεται να ωριμάσουν αρκετό καιρό, προτού αποκτήσουν την απαραίτητη γευστικότητα και βρωσιμότητα. Παρά την ονομασία της, η μεσπιλέα η γερμανική, θεωρείται αυτοφυές δέντρο του Καυκάσου και του Βόρειου Ιράν, όπου η χρήση του ως τροφή και θεραπευτικό βότανο τιμάται ακόμα δεόντως.  Η Μεσπιλέα η γερμανική συγγενεύει σήμερα με τη Μεσπιλέα τη λευκή (Mespilus Canescens), ένα είδος της Βορείου Αμερικής που απαντάται ακόμα στην περιοχή του Αρκάνσας. Παρόλο που η παλαιότερη μουσμουλιά – ορθολογικώς μεσπιλιά ή μεσπουλιά άρχισε να χάνει την αίγλη της στη χώρα μας από το μεσαίωνα ακόμα, στη Βόρεια Ευρώπη όπου ο δριμύς χειμώνας περιόριζε κατά πολύ την γκάμα των αγαθών προς κατανάλωση, το μέσπιλο ήταν την ίδια περίοδο εξαιρετικά δημοφιλές, μια και το φρούτο αυτό συλλέγονταν το φθινόπωρο και καταναλώνονταν στα μέσα του χειμώνα αφού είχε πρώτα ωριμάσει .

Η πολύτιμη χρήση της μεσπιλιάς ως θεραπευτικό βότανο είχε εκτιμηθεί από Έλληνες και Ρωμαίους, ώστε να γίνονται συχνές αναφορές στις ιδιότητές του. Τα φύλλα του μάλιστα χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης μια και παρουσιάζουν πολλαπλές ιδιότητες. Είναι καταρχήν στυπτικά και ως εκ τούτου ιδιαίτερα χρήσιμα σε καταστάσεις όπως διάρροιες και έμετοι. Η πλούσια σύστασή τους σε φλαβονοειδή και φαινολικές ενώσεις καθιστούν τα φύλλα της μεσπιλιάς ιδιαίτερα ευεργετικά για τη θεραπεία μικροβιακών μολύνσεων, με ενδείξεις όπως αμυγδαλίτιδα, βρογχίτιδα, αποστήματα στοματικά και περιοδοντικά, βήχας, εμπύρετα κρυολογήματα, φλεγμονές του γαστρεντερικού συστήματος . Το ερευνητικό ενδιαφέρον έχει προσελκύσει η μεγάλη αποτελεσματικότητα που παρουσίασε η χρήση βάμματος (40% και 60%)των φύλλων στην αντιμετώπιση της λεϊσμανίασης του δέρματος όπου παρατηρήθηκε αισθητή μείωση τόσο στον αριθμό των παρασιτικών μονάδων, όσο και στη διάμετρο της επιφάνειας των δερματικών αλλοιώσεων. Επίσης σημαντική είναι και η αντικαρκινική επίδραση των φύλλων του δέντρου χάρις στη μεγάλη τους περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες αλλά και την παρουσία της αμυγδαλίνης στην οποία έχει αποδοθεί αντικαρκινική δράση από σχετικές έρευνες.

Λοιπές ενδείξεις αφορούν το διαβήτη (πιθανώς μέσω των τερπενικών ενώσεων αλλά και των φυτικών ινών που περιέχονται στα φύλλα), την ουλίτιδα, στη ναυτία, μειωμένη όρεξη. Για γενική εσωτερική και εξωτερική χρήση του βοτάνου χρησιμοποιείται συνήθως αφέψημα με αναλογία 1 κ σούπας θρυμματισμένα φύλλα για κάθε φλιτζάνι του τσαγιού. Βράζουμε για 1 λεπτό και αφήνουμε να σταθεί για 30 λεπτά πριν σουρώσουμε. Πίνουμε 1-2 φλιτζάνια την ημέρα.

Οι καρποί της μεσπουλιάς είναι επίσης στυπτικοί και χρησιμοποιούνται για παραπλήσιες καταστάσεις όπως και τα φύλλα.

Η εταιρεία Tettix Α.Ε.Β.Ε.προμηθεύει την αγορά με φύλλα της ποικιλίας Mespilus Germanica, σε άριστη ποιότητα, σε συσκευασμένη και χύμα μορφή και μετά από αυστηρά παραδοσιακή επεξεργασία (συλλογή – ξήρανση – συσκευασία – εμπορία), για τη σωστή κάλυψη των καταναλωτικών αναγκών.

Σημείωση: Η ως άνω παρουσίαση του φυτού, σε καμμία περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή. Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού.