Κυδωνιά σπόροι ( Cydoniae semen tot ) ( Quince seeds whole )
Η κυδωνιά ή Κυδωνία η Επιμήκης (Cydonia oblonga) ανήκει στην Οικογένεια των Ροδιδών (Rosacae) και είναι δέντρο που ευδοκιμεί σε περιοχές της Νοτιοδυτικής Ασίας και της Μεσογείου. Πήρε το όνομά της από την Αρχαία Κυδωνία (σημερινά Χανιά) όπου και ευδοκιμούσε, ωστόσο η προγενέστερη καταγωγή της τοποθετείται στη Δυτική Ασία και τη Μικρά Ασία (σημερινό Αϊβαλί – ayva=κυδώνι). Σύμφωνα με το μύθο, ο καρπός της δωρίστηκε από τη Γαία στην Ήρα ως δώρο ευγονίας για το γάμο της με το Δία, ενώ φημολογείται ως το θρυλικό χρυσό μήλο ή μήλον της έριδος, που δώρισε ο Πάρις στην Θεά Αφροδίτη και έτσι η παράδοση το συνδέει με την αγάπη, τη γονιμότητα αλλά και την αρμονία ανάμεσα στο ζεύγος. Το μήλο της Αφροδίτης λοιπόν ή μήλο της αγάπης, συνοδεύει ακόμα και σήμερα τις γαμήλιες τελετές, ως καρπός αφροδισιακός που φρεσκάρει την αναπνοή και φέρνει κοντά το νιόπαντρο ζευγάρι . Δεν είναι ωστόσο η αρμονία και η αγάπη, οι μόνες αξίες που αποδίδονται στον καρπό αυτό.
Ως φαρμακευτικό φυτό, η Κυδωνιά καταχωρήθηκε από πολύ νωρίς στα «Αλεξιφάρμακα» της φύσης Νίκανδρος, 2ος π.Χ. αιώνας). Ο καρπός της , από πολύ νωρίς, είχε συνδεθεί αδιάρρηκτα με την υγεία και την ευημερία και στην Κρήτη κρεμόταν συχνά σε «ορμαδούς» από τo ταβάνι του σπιτιού, προς καλή υγεία του αφέντη και της οικογένειας και δωριζόταν σε επισκέψεις αρρώστων.
Σήμερα, οι κυδωνόσποροι («κυδωνοκούκουδα») είναι εκείνοι που αντιπροσωπεύουν το κατεξοχήν θεραπευτικό μέρος του φυτού. Με τις αντιφλεγμονώδεις, αποχρεμπτικές και μαλακτικές τους ιδιότητες χρησιμοποιούνται για το βήχα (σε μορφή σιροπιού), ενώ βοηθά και σε φλεγμονές και ερεθισμούς της στοματικής κοιλότητας, του λάρυγγα (διαδεδομένη τεχνική σε τραγουδιστές) και του οισοφάγου.
Οι σπάνιες ρυθμιστικές του επιδράσεις στο πεπτικό σύστημα, το καθιστούν ιδανικό για την ανακούφισή του τόσο σε περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας (ως καταπραϋντικό στυπτικό) όσο και σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας (ως ήπιο υπακτικό). Η κυδωνίνη, η χαρακτηριστική κομμιώδης ουσία (γλίσχρασμα) που βρίσκεται στο περίβλημα και απελευθερώνεται με την παρασκευή ζελατινώδους διαλύματος, είναι η κατεξοχήν ουσία που προσδίδει στον σπόρο τις ιδιότητες αυτές. Άλλες ουσίες που περιέχονται σε αυτόν είναι η εμουλσίνη και η αμυγδαλίνη καθώς και άμυλο και λίπος.
Πολύ σημαντική είναι η χρήση του κυδωνόσπορου και σε παθήσεις και ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος (άσθμα, πνευμονία, βρογχίτιδα). Με τη διαρραγή (κοπάνισμα) των σπόρων απελευ-θερώνεται υδροκυάνιο το οποίο σε μικρές ποσότητες τονώνει τη λειτουργία της αναπνοής. Ανάλογη τεχνική χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα στις Αραβικές χώρες.
Εξωτερικά χρησιμοποιείται επίσης σε μορφή καταπλάσματος ή τζελ με ενδείξεις όπως εγκαύματα, ξηρά χείλη, μαλλιά και δέρμα, έκζεμα, ραγάδες, ερυσίπελας καθώς και ερεθισμούς και μολύνσεις ματιών (επιπεφυκίτιδα), ενώ η χρήση τους στην παρασκευή καλλυντικών προϊόντων και φυσικών καλλυντικών είναι ευρύτατη με επιδράσεις καταπραϋντικές και αντιρυτιδικές αλλά και κατά της τριχόπτωσης με την παρασκευή ειδικού ελαίου.
Η εταιρεία Tettix A.E.B.E.. προμηθεύει την αγορά με σπόρους κυδωνιάς σε χύμα ή συσκευασμένη μορφή μετά από αυστηρά φυσική επεξεργασία (συλλογή –ξήρανση-αποθήκευση-εμπορία ) ώστε να διατηρούν όλες τις θεραπευτικές τους ιδιότητες κατά την πολύτιμη χρήση τους.
ΣΥΝΤΑΓΕΣ
ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Σιρόπι ή αφέψημα από σπόρους κυδωνιού για το βήχα
Υλικά (δοσολογία 1 ημέρας)
• 3 κ σούπας αποξηραμένοι σπόροι κυδωνιού
• 3 ½ φλ τσαγιού νερό
• 3 κ σούπας μέλι
Στο νερό προσθέτουμε τους σπόρους. Βράζουμε σε κλειστό σκεύος για 10 περίπου λεπτά και προσθέτουμε το μέλι για καλύτερη γεύση. Το αφήνουμε να «σταθεί» για 15 λεπτά ακόμη και σουρώνουμε. Πίνουμε 3 φλ την ημέρα, πρωί-μεσημέρι-βράδυ. Για καλύτερα αποτελέσματα ετοιμάζουμε καθημερινά νέο αφέψημα.
Λοιπές ενδείξεις: πληγές του στόματος, κακοσμία, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, ξηροφθαλμία, πεπτικό σύστημα
Έγχυμα ή ζελέ από σπόρους κυδωνιού για το πεπτικό σύστημα ή εξωτερική χρήση
Υλικά
• 12 σπόροι κυδωνιού
• 1 φλ βρασμένο νερό
Περιχύνουμε τους σπόρους με το νερό και αφήνουμε να μουλιάσουν για 3-5 ώρες. Σουρώνουμε και πίνουμε το ζελατινώδες υγρό με ένα κουταλάκι σιγά σιγά. Για μεγαλύτερο ιξώδες αφήνουμε να μουλιάσουν για 12-24 ώρες (για εξωτερική χρήση σε δέρμα και βλεννογόνο οφθαλμών.
Λοιπές ενδείξεις: πονόλαιμος, στομάχι, γαστρίτιδα , εξωτερική χρήση σε μαλλιά, μάτια και δέρμα (έκζεμα, μολύνσεις κλπ), αιμορροϊδες.
Λάδι για την τριχόπτωση με σπόρους κυδωνιάς
Υλικά
• Σπόροι κυδωνιάς
• Ελαιόλαδο
Σε ένα κατσαρολάκι ζεσταίνουμε λάδι και προσθέτουμε σπόρους, αφήνουμε σε ζεστό μάτι για λίγο χρόνο (χωρίς να κάψει όμως το λάδι). Κατεβάζουμε και αφήνουμε το μίγμα σε σκιερό μέρος για ένα μήνα. Σουρώνουμε και εφαρμόζουμε σαν μάσκα στα μαλλιά.
Σημείωση: Η ως άνω παρουσίαση του φυτού, σε καμμία περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή. Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού.
Σημείωση: Η ως άνω παρουσίαση του φυτού, σε καμμία περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή. Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού.
