Μαστίχα Χίου ( Pistaciae len lacrimae )( Mastic gum )

mastic-tears-3Μαστίχα

Η μαστίχα είναι η αρωματική φυσική ρητίνη, που εξάγεται από το μαστιχόδεντρο (σχίνος). Το μαστιχόδεντρο ανήκει στην οικογένεια των Ανακαρδιοειδών (Anacardiaceae), επειδή ο καρπός του είναι σε σχήμα καρδιάς και στο γένος Pistacia (πιστακία: «πίσσα» = πυκνόρρευστος κολλώδης χυμός και «ακέομαι» = θεραπεύω). Το γένος αυτό περιλαμβάνει τα είδη P. lentiscus (μαστιχόδεντρο), P. vera (φυστικιά) και P. terebinthus (τριμυθιά).

Το φυτό της μαστίχας, (επιστημονικά Pistacia lentiscus) είναι αειθαλής πυκνόφυλλος θάμνος, ο οποίος μπορεί να φτάσει και το ύψος των τριών μέτρων. Έχει απλωμένα κλαδιά και ανοιχτό ή σκούρο σταχτί κορμό, ανάλογα με την ηλικία του. Η επιφάνεια του κορμού του έχει πλάκες, σαν ρυτίδες, όπως το πεύκο Ευδοκιμεί σε ολόκληρη τη Μεσόγειο από την Ιβηρική χερσόνησο και τη Γαλία μέχρι τηνΤουρκία και το Ισραήλ. Στο νησί της Χίου καλλιεργείται μία ιδιαίτερη ποικιλία σχίνου, ο μαστιχοφόρος σχίνος (Pistacia lentiscus var. Chia), από τον οποίο εξάγεται η φυσική ρητίνη ή μαστίχα, το σπουδαιότερο προϊόν του νησιού.
Η μαστίχα συλλέγεται με παραδοσιακό τρόπο. Εργάτες ισοπεδώνουν το χώρο γύρω από το δέντρο και σχίζουν τον κορμό του δέντρου σε συγκεκριμένα σημεία. Η μαστίχα αρχίζει να ρέει και σε 15 περίπου μέρες σταθεροποιείται και είναι έτοιμη προς συλλογή. Αυτή γίνεται από το Δεκαπενταύγουστο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Κατόπιν το προϊόν κοσκινίζεται, πλένεται και καθαρίζεται επιμελώς, κομμάτι-κομμάτι.

 Οι πρώτες αναφορές προέρχονται από τον Ηρόδοτο τον 5ο αιώνα π.Χ. και οι θεραπευτικές δράσεις του μνημονεύονται από τον Ιπποκράτη, τον Θεόφραστο, τον Πλίνιο και τον Διοσκουρίδη ως παραδοσιακό αντίδοτο ενάντια σε αποστήματα καρκίνου και ακμής. Κατά την παράδοση οι σχίνοι άρχισαν να δακρύζουν όταν μαρτύρησε ο Άγιος Ισίδωρος από τους Ρωμαίους.

Τα κύρια μαστιχοφόρα είδη είναι P. lentiscus και P. atlantica τα οποία αξιοποιήθηκαν από αρχαιοτάτων χρόνων. Η μαστίχα βρίσκει εφαρμογή στη Φαρμακευτική καθώς αποτελεί συστατικό παρασκευής μικροκάψουλων βραδείας αποδέσμευσης φαρμάκων και βιταμινών αλλά και λόγω της ικανότητας καταπολέμησης φλεγμονών.

 Χρησιμοποιείται ακόμα ως πρόσθετη ύλη στη μαγειρική δίνοντας διακριτικό άρωμα σε διάφορα φαγητά αλλά και σαν βελτιωτικό σε παγωτά και μπισκότα. Οι καρποί του χρησιμοποιούνται σαν καρύκευμα. Στην ποτοποιία η προσθήκη της σε ποτά περιορίζει τη βλαπτική δράση της αλκοόλης (λικέρ μαστίχας). Στην αρωματοποιία εφαρμόζεται σε κρέμες και βερνίκια νυχιών ενώ αποτελεί συστατικό σφραγισμάτων και εκμαγείων δοντιών.
Εκτύπωση