Σπόρος
ΣΠΟΡΟΣ
Ο σπόρος των φυτών είναι το τελικό προϊόν της διαδικασίας της γονιμοποίησης και βρίσκεται μέσα στο καρπό. Περιέχει εκτός από τα αποταμιευτικά υλικά που χρειάζονται να υποστηρίξουν διατροφικά το νέο φυτό, το φυτικό έμβρυο, με το ριζίδιο και το βλαστίδιο, που αποτελούν μια μικρογραφία του νέου φυτού. Σε μερικά σπέρματα τα θρεπτικά υλικά βρίσκονται στις κοτυληδόνες, ενώ στα περισσότερα στο ενδοσπέρμιο. Είναι μία πολυκύτταρη δομή με την οποία διασπείρονται τα ανθόφυτα.
Τα κυριότερα μέρη του σπέρματος είναι:
Περισπέρμιο: Είναι ένα λεπτό στρώμα που περιβάλλει το σπέρμα. Το περισπέρμιο λειτουργεί σαν ένα προστατευτικό κάλυμμα προστατεύοντας το σπέρμα από το κρύο και άλλους κινδύνους. Όταν ξεκινήσει η διαδικασία της φύτρωσης το περισπέρμιο απομακρύνεται. Το μέρος όπου το σπέρμα ενώνεται με τον καρπό λέγεται ομφαλός, μέσω του οποίου λαμβάνει τις θρεπτικές ουσίες.
Μικροπύλη: Είναι η μικροσκοπική εσοχή, που βρίσκεται πάνω στο περισπέρμιο και από την οποία εισέρχεται το νερό. Απομακρύνεται με το περισπέρμιο όταν ξεκινήσει η φύτρωση του.
Κοτυληδόνες: Βρίσκονται μέσα στο σπέρμα, κάτω από το περισπέρμιο. Μερικά διαθέτουν μία (μονοκοτυλήδονα) και άλλα δύο, που ονομάζονται δικοτυλήδονα. Οι κοτυληδόνες περιέχουν θρεπτικά συστατικά για το έμβρυο. Μετά τη φύτρωση σταδιακά εξαντλούνται καθότι τρέφουν το φυτικό έμβρυο με όλες τις θρεπτικές ουσίες, που περιέχουν για να μπορέσει να αναπτυχθεί μέχρι να αρχίσει να παράγει μόνο του την τροφή του.
Φυτικό έμβρυο: Είναι ένα μικρό φυτό που βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση μέσα στο σπέρμα. Όταν το φυτικό έμβρυο εκτεθεί στις κατάλληλες συνθήκες (κατάλληλη θερμοκρασία, υγρασία, αέρα) αρχίζει η φύτρωση του, για να εξελιχθεί εν τέλει σε ένα νέο φυτό. Το φυτικό έμβρυο αποτελείται από τρία μέρη, το ριζίδιο, το βλαστίδιο και τα φυλλάρια. Το ριζίδιο μεγαλώνει κυρίως πρώτο και κατευθύνεται προς τα κάτω για να σχηματισθούν οι ρίζες. Στη συνέχεια αναπτύσσεται και το βλαστίδιο το οποίο κατευθύνεται προς τα πάνω και από αυτό θα δημιουργηθεί το υπόλοιπο φυτό.
Τα σπέρματα βλαστάνουν με δύο τρόπους, την υπόγεια βλάστηση, κατά την οποία οι κοτυληδόνες παραμένουν κάτω από το έδαφος και την επίγεια βλάστηση, όπου βγαίνουν πάνω από το έδαφος, παράγοντας τροφή με φωτοσύνθεση.