Αρπαγόφυτο (Harpagophytum) Το αρπαγόφυτο γνωστό και ως ξύλινη αράχνη, νύχι του διαβόλου (Aγγλικά: devil's claw, harpago, grapple plant, woodspider Αφρικανικά: duivelsklou, bobbejaandubbeltjie, kloudoring, veldspinnakop Γερμανικά: teufelskralle, trampelklette) είναι γένος φυτών στο οποίο ανήκει το είδος Harpagophytum procumbens το οποίο διαθέτει φαρμακευτικές ιδιότητες και ανήκει στην οικογένεια των Πηδαλιιδών (Pedaliaceae).
Είναι ένα έρπον ποώδες, πολυετές φυτό με μια ανθεκτική κεντρική ρίζα. Τα φύλλα είναι ακανόνιστα και γκριζοπράσινα, που καλύπτονται από μικροσκοπικά υπόλευκα κολλώδη κύτταρα ενώ τα άνθη του έχουν σχήμα τρομπέτας και βρίσκονται σε κόκκινο, μωβ και ροζ χρώμα, που στο εσωτερικό τους κιτρινίζουν. Οι χαρακτηριστικοί καρποί του είναι ξυλώδεις, ωοειδείς κάψες με δύο κεντρικά αγκάθια και δύο παράπλευρες σειρές από 12 ως 16 μυτερά αγκάθια σε σχήμα γάντζου (άρπαγες), που περιέχουν καφέ και μαύρους στενόμακρους τραχείς σπόρους. Συνήθως ευδοκιμεί σε πεδινές περιοχές και σε αμμόλοφους, σε αμμώδες έδαφος αλλά και σε πετρώδες, παρ’ όλο που έχει συνδεθεί με το ξηρό αμμώδες τοπίο της ερήμου Καλαχάρι.
Είναι από πολύ παλιά γνωστό σαν φαρμακευτικό φυτό με τους Βουσμανούς της ερήμου Καλαχάρι να το έχουν χρησιμοποιήσει πρώτοι εδώ και πολλές γενιές. Ένας Γερμανός ο G.H. Mehnert έμαθε γι' αυτό το φυτό από τους Βουσμανούς της Ναμίμπια και το έκανε γνωστό στην Ευρώπη το 1904 όταν το εξήγαγε στη Γερμανία. Η παγκόσμια κατανάλωση του φυτού άρχισε να αυξάνεται δραματικά μετά το 1962 και η αύξηση αυτή συνεχίζεται και στον αιώνα μας όπου θεωρείται θεραπευτικό για πάρα πολλές ασθένειες.
Οι κύριες ουσίες του, που ευθύνονται για την μεγάλη αποτελεσματικότητα του είναι η αρπογοζίδη και η Β-σιτοστερόλη. Η αξία του αρπαγόφυτου στην αντιμετώπιση της αρθρίτιδας, των ρευματισμών και των μυοσκελετικών αλγών είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη. Μελέτες έδειξαν μείωση του πόνου των αρθρώσεων και βελτίωση της κινητικότητας και ευλυγισίας των αρθρώσεων λόγω των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων, που συγκρίνονται με τις αντίστοιχες της κορτιζόνης και του συστατικού φενυλβουταζόνη (phenylbutazine).
Σημείωση: Η ως άνω παρουσίαση του φυτού, σε καμμία περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή. Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού.