ΑΡΩΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Αρωματοθεραπεία (aromatherapy) είναι ο κλάδος εκείνος της βοτανικής ιατρικής που σκοπό έχει τη θεραπεία νου, ψυχής και σώματος με τη χρήση αρωμάτων, όχι όμως εκείνων που γνωρίζουμε όλοι λόγω των κοσμητικών τους ιδιοτήτων αλλά πρόκειται για αγνά, αποσταγμένα έλαια φυτών, γνωστών για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, τα αιθέρια έλαια. Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται συνήθως ταυτόχρονα με φυτικά έλαια (έλαια βάσης). Είναι ένα κομμάτι ενός ολιστικού τρόπου προσέγγισης και όχι μια ακόμα εναλλακτική πρόταση. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να μένουμε μόνο στο σύμπτωμα της ασθένειας, αλλά να αναζητάμε το αίτιο της αρρώστιας και να φροντίζουμε για την πρόληψη της. Αν και τις περισσότερες φορές φαίνεται πως η εκδήλωση της ασθένειας συμβαίνει ξαφνικά, οι λόγοι που αυτό συμβαίνει δεν είναι καθόλου ξαφνικοί. Κληρονομικοί παράγοντες αλλά κυρίως ο τρόπος  ζωής μας είναι οι βασικές αιτίες εκδήλωσης της ασθένειας.  Επομένως, στην ολιστική αρωματοθεραπεία πρέπει να συμμετέχουμε ενεργά, δεν είναι όπως στην κλασσική  ιατρική που αφήνουμε το σώμα μας στο γιατρό και απλά παίρνουμε τα φάρμακα που μας προτείνει, ούτε πρέπει να περιμένουμε μια ξαφνική θεραπεία, στην αρωματοθεραπεία τα αποτελέσματα  είναι σταδιακά αλλά σε μακροχρόνια βάση είναι πολύ καλά. Μπορεί να συνδυαστεί με την κλασική ιατρική και με άλλες εναλλακτικές θεραπείες(π.χ. βελονισμό, ομοιοπαθητική κ.α). Τα τρία βασικά μοντέλα αρωματοθεραπείας είναι το Γερμανικό με κύρια έμφαση στην όσφρηση (εισπνοές - διάχυση - εξαέρωση), το Αγγλικό, ολόσωμο χαλαρωτικό μασάζ με αιθέρια έλαια διαλυμένα σε μια βάση από φυτικά λάδια και το Γαλλικό, εσωτερική χρήση των αιθέριων ελαίων κατά το ιατρικό πρότυπο (στοματική οδός/υπόθετα).

Ο όρος Αρωματοθεραπεία προέρχεται από δύο λέξεις το «άρωμα» και τη «θεραπεία», που δηλώνει τη θεραπευτική της ικανότητα με αρώματα. Η αρωματοθεραπεία είναι η επιστημονική μέθοδος που έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα και είναι η πλέον φυσική θεραπευτική μαζί με την φυτοθεραπεία. Η χρήση των αιθέριων ελαίων ξεκινά 4000π.Χ. στην Κίνα, Αραβία, Αίγυπτο στην Ελλάδα στα βάθη των αιώνων κινούμενη ανάμεσα στην προκατάληψη και την αλήθεια. Η ιστορία της αρωματοθεραπείας ξεκίνησε με τους Αιγυπτίους, που χρησιμοποιείται η μέθοδος της έγχυσης για να εξάγουν τα έλαια από αρωματικά φυτά που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς. Χρησιμοποιούσαν μία μεγάλη ποικιλία αιθέριων ελαίων όπως κέδρο, άγριο κυπαρίσσι, μύρο, λιβάνι, κανέλλα, μοσχοκάρυδο κλπ, τόσο για τη ταρίχευση των πτωμάτων όσο και κατά τη διάρκεια ιεροτελεστιών ή ακόμη και ως θεραπευτικές ουσίες. Οι Αιγύπτιοι είχαν κατανοήσει τις χρήσεις και τα οφέλη της αρωματοθεραπείας και τα ενσωμάτωσαν στο μαγείρεμα τους επίσης. Εδώ, πολλά βότανα έχουν χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τη διαδικασία της πέψης, ενώ άλλοι προστατεύονταν από μολύνσεις και συνέβαλαν στην οικοδόμηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Πιστεύεται επίσης ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ότι οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν κάποια μορφή αρωματικών την ίδια στιγμή με τους Αιγυπτίους. Παραδοσιακή Iνδική ιατρική γνωστή ως Αγιουρβέδα έχει ασκηθεί για πάνω από 3.000 χρόνια. Στην αρχαία Ελλάδα ο Ιπποκράτης πρότεινε τη χρήση αιθέριων ελαίων σε καθημερινή βάση στα λουτρά αλλά και μέσω της εντριβής στο σώμα για τη προσωπική υγεία και ευεξία. Ο δε Θεόφραστος παρατήρησε ότι αιθέρια έλαια τα οποία χρησιμοποιούνταν στο σώμα με κομπρέσες και επάλειψη είχαν επίδραση και στα εσωτερικά όργανα του σώματος. Η γνώση για την επίδραση των βοτάνων στο σώμα συνεχίστηκε να διαδίδεται και κατά τη περίοδο της επικράτησης των Ρωμαίων ενώ ύστερα από την πτώση της Ρώμης πολλοί επιστήμονες της εποχής κατέφυγαν στο Βυζάντιο μεταφέροντας μαζί τους τα συγγράμματα και τις γνώσεις τους. Οι Άραβες μετέφρασαν πολλά από τα συγγράμματα περί βοτάνων και αρωματικών ουσιών και μία νέα εποχή άρχισε στο χώρο του εμπορίου των αρωματικών ουσιών. Ήδη από τον 10ο αιώνα μ.Χ ο Πέρσης Ibn – Sina γνωστός και ως Avicenna εισήγαγε τη διαδικασία της απόσταξης των αιθέριων ελαίων. Οι σταυροφορίες του 12ου αιώνα μ.Χ συνέβαλαν στο να μεταδοθεί η γνώση της απόσταξης και στην Ευρώπη ενώ η εμφάνιση του τυπογραφείου έδωσε νέα ώθηση στη συγγραφή βιβλίων όπου καταγράφονταν τρόποι απόσταξης αλλά και χαρακτηριστικά των διαφόρων βοτάνων και αρωματικών ουσιών.

   

Από τον 16ο αιώνα και μέχρι το 19ο αιώνα μ.Χ η βοτανολογία και η ιατρική επιστήμη προχωρούσαν χέρι χέρι. Σταδιακά όμως άρχισε να δημιουργείται ένα ρήγμα ανάμεσα στους βοτανολόγους και στους ιατρούς ώσπου τελικά η ικανότητα απομόνωσης χημικών στοιχείων από τα βότανα και η συνθετική αναπαραγωγή τους σε εργαστήρια οδήγησε στην επικράτηση της δυτικής ιατρικής. Από το 19ο αιώνα είχε γίνει γνωστό ότι πολλοί μικροοργανισμοί ευθύνονται για πολλές αρρώστιες ενώ στη Γαλλία κατά τα τέλη του 19ου αιώνα μετά από πειράματα έγινε κατανοητό ότι μερικά αιθέρια έλαια είχαν αντιμικροβιακές ιδιότητες. Στα 1910 ο Γάλλος χημικός και επιστήμονας Rene-Maurice Gattefose ανακάλυψε τις θεραπευτικές ιδιότητες της λεβάντας. Κατά τη διάρκεια του 1ου Παγκόσμιου πολέμου ο Gattefose χρησιμοποίησε αιθέρια έλαια ως αντισηπτικά σε τραυματίες πολέμου. Το 1937 ο ίδιος επιστήμονας δημιούργησε τον όρο «αρωματοθεραπεία» ενώ το παράδειγμά του ακολούθησε και ο Dr Jean Valnet κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ινδοκίνας. Το 1950 στη Γαλλίδα Marguerite Maury αποδίδεται η δημιουργία της ολιστικής αρωματοθεραπείας ενώ το 1959 η αισθητικός Micheline Arcier γνωρίζει τη Maury σε ένα συνέδριο αισθητικής και αφοσιώνεται στη μελέτη των αρωματικών ουσιών. Από τη συνεργασία της Micheline Arcier με τον Dr Jean Valnet αναπτύσσονται και καθιερώνονται μερικές από τις πιο αποτελεσματικές πρακτικές αρωματοθεραπείας.

Με το πέρασμα των χρόνων φθάνουμε σήμερα σε ένα μοναδικό αποτέλεσμα μέσα από την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα που μας δίνουν τα επιστημονικά δεδομένα. Έτσι τα αποτελέσματα των δραστικών ουσιών των αιθέριων ελαίων είναι πια γεγονός αναμφισβήτητο. Αρωματοθεραπεία έχει γίνει πολύ δημοφιλής τα τελευταία χρόνια, να χρησιμεύσει ως μέσο χαλάρωσης και ανακούφισης. Αποτελείται από ένα μίγμα από διάφορα αιθέρια έλαια και λάδια μασάζ, χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο για να βοηθήσει ηρεμία και αναζωογόνηση σε όλο το σώμα. Γι 'αυτό είναι επίσης γνωστό ως υγεία για το σώμα, νου και πνεύμα.

ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Η τέχνη της αρωματοθεραπείας προσφέρει στον ανθρώπινο οργανισμό τις ευεργετικές ιδιότητες των αιθέριων ελαίων απευθυνόμενη σε δύο στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους αισθήσεις, την αφή και την όσφρηση.

1.    Στο δέρμα
Κατά τη διάρκεια της μάλαξης του σώματος, το δέρμα καλύπτεται από ένα λάδι βάσης, στο οποίο έχει διαλυθεί μια μικρή ποσότητα αιθέριο έλαιο. Επειδή το δέρμα είναι ημιδιαπερατό, δηλαδή μπορεί να απορροφά και να εκκρίνει κάποιες ουσίες με μικρή μοριακή δομή, τα αιθέρια έλαια εισέρχονται στο σώμα μέσω της επιδερμίδας. Έτσι, επιταχύνεται η κερατινοποίηση των επιδερμικών κυττάρων και η απόπτωση των κερατινοκυττάρων, άρα το δέρμα ανανεώνεται και αποκτά ευχάριστη οσμή. Διεγείρεται ο μεταβολισμός των κυττάρων και η ανταλλαγή των μεσοκυττάριων υγρών. Προάγεται η θεραπεία εγκαυμάτων, πληγών, εκζεμάτων, ρυτίδων, μωλώπων. Επιπλέον, τα αιθέρια έλαια προσφέρουν αντισηψία, απολύμανση, αποτοξίνωση.


2.    Στους πνεύμονες
Όταν εισπνέουμε αέρα κατά τη διάρκεια της αρωματοθεραπείας, εισπνέουμε και σωματίδια αιθέριων ελαίων. Αυτό το μείγμα αέρα – μορίων αιθέριου ελαίου ταξιδεύει προς τους βρόγχους και στη συνέχεια στους πνεύμονες, όπου υπάρχουν οι κυψελίδες. Γύρω από τις κυψελίδες βρίσκονται μικρά αιμοφόρα αγγεία που επιτελούν τις ανταλλαγές των αερίων. Αυτό σημαίνει ότι οι απόβλητες ουσίες (διοξείδιο του άνθρακα) ανταλλάσσονται για οξυγόνο και μόρια αιθέριου ελαίου. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της φλεγμονής, αλλά και η χαλάρωση, η ρευστοποίηση και η απόχρεμψη των εκκρίσεων.

3.    Στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα
Τα αιθέρια έλαια έχουν καταλυτική επίδραση και στο νου. Ρυθμίζουν τα συναισθήματα και την ψυχολογία. Τα μόρια του αιθέριου ελαίου, όταν εισπνευστούν, κατευθύνονται στην οροφή της μύτης, όπου βρίσκονται τα αισθητήρια κύτταρα του οσφρητικού συστήματος. Από κάθε αισθητήριο κύτταρο εκβάλλουν λεπτά τριχίδια, τα οποία καταγράφουν πληροφορίες για τα αρώματα, και τις μεταφέρουν στο κέντρο του εγκεφάλου, μέσω της οσφρητικής βαλβίδας. Αυτά προκαλούν την απελευθέρωση νευροχημικών ουσιών, που μπορεί να είναι καταπραϋντικές, χαλαρωτικές, διεγερτικές ή να προκαλούν ευφορία. Επιπλέον, τα αρωματικά σωματίδια εισέρχονται στο νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα τη χαλάρωση, την ηρεμία, και την αποσυμφόρηση των νευρικών απολήξεων, άρα και των νευρικών κέντρων στον εγκέφαλο. Το άγχος, οι συναισθηματικές διαταραχές, ο πονοκέφαλος, οι ημικρανίες μπορούν να καταπολεμηθούν.

4.    Στο μυϊκό ιστό
Τα αιθέρια έλαια διαπερνούν το δέρμα και εισχωρούν στο επίπεδο των μυών. Ο μυϊκός ιστός χαλαρώνει, ανακουφίζεται από πιασίματα, κράμπες, αρθρίτιδες, ρευματισμούς. Λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης τους ανακουφίζουν και απομακρύνουν κάθε είδους πόνο. Οι μύες γίνονται πιο ελαστικοί.
 
5.    Στο κυκλοφορικό σύστημα
Μέσω της διαδερματικής απορρόφησης αλλά και της εισπνοής οι μικρομοριακές ουσίες των αιθέριων ελαίων είσερχονται στην αιματική και στην λεμφική κυκλοφορία. Η αρωματοθεραπεία βοηθάει στην τόνωση του κυκλοφορικού συστήματος, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, εμποδίζει την κατακράτηση αίματος στα άκρα, επιβραδύνει τη δημιουργία θρομβώσεων, κιρσών, φλεβίτιδας, αιμορροΐδων. Αποσυμφορεί και αποτοξινώνει τη λέμφο σε ολόκληρο το σώμα.



ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1.    Εισπνοές
Η μέθοδος συνιστάται για την πρόκληση ευφορίας και ευεξίας που προσφέρει στο νου, αλλά και για προβλήματα του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, μιας και η δράση εισέρχεται ως τους πνεύμονες. Κατά τη διάρκεια των εισπνοών τα μάτια πρέπει να παραμένουν κλειστά. Ένας παραπλήσιος τρόπος χρήσης των αιθέριων ελαίων είναι η προσθήκη στις συσκευές παραγωγής ατμού για τον καθαρισμό προσώπου (vapor). Μέσα στο δοχείο της συσκευής τοποθετείται ένα κομμάτι βαμβάκι εμποτισμένο με μερικές σταγόνες αιθέριο έλαιο της επιλογής μας. Έτσι, μέσω του ατμού διοχετεύονται τα ευεργετικά συστατικά των αιθέριων ελαίων στο πρόσωπο.

2.    Επιθέματα
Τα επιθέματα (κομπρέσες) με αιθέρια έλαια μπορούν να καταπραΰνουν από πόνο, διάστρεμμα ή οίδημα και να μειώνουν μια φλεγμονή. Χρησιμοποιείται ένα κομμάτι μη φαρμακευτικής γάζας ή καθαρό βαμβακερό ύφασμα, το οποίο εμβαπτίζεται στο μείγμα και αφού αποστραγγιστεί εφαρμόζεται στην περιοχή που έχει ανάγκη. Με τα εμποτισμένα σε αιθέρια έλαια επιθέματα η επιδερμίδα δέχεται τα ενεργά συστατικά, τα μεταβιβάζει μέσω της διαδερματικής απορρόφησης στην κυκλοφορία του αίματος, και από εκεί εισέρχονται στους μυϊκούς ιστούς και επιπλέον στους συνδέσμους.

3.    Πλύσεις στόματος - Γαργάρες
Οι γαργάρες εξυπηρετούν στην ανακούφιση του ερεθισμένου βλεννογόνου του στόματος. Η δράση σε αυτήν την περίπτωση έγκειται στην αντισηπτική και αντιβακτηριδιακή δράση των συστατικών των αιθέριων ελαίων.

4.    Λουτρά
Τα λουτρά με αιθέρια έλαια προσφέρουν χαλάρωση, μείωση του άγχους και ενυδάτωση στο επίπεδο της επιδερμίδας. Το πολύ ζεστό νερό δε συνίσταται, διότι το αιθέριο έλαιο εξατμίζεται γρήγορα. Τα μπάνια με αιθέρια έλαια δρουν σε δύο επίπεδα. Στο νου προσφέροντας αναζωογόνηση και στην επιδερμίδα προσφέροντας ενυδάτωση. Εξάλλου η τόνωση του νευρικού συστήματος του εγκεφάλου εξασφαλίζει και τη φροντίδα του δέρματος. Τα αιθέρια έλαια, χάρη στην ευχάριστη μυρωδιά τους, ηρεμούν το πνεύμα και χαλαρώνουν ή διεγείρουν το νευρικό σύστημα. Τα μικρομόρια από τα οποία αποτελούνται διαπερνούν τις στιβάδες του δέρματος, φτάνουν άμεσα στην κυκλοφορία του αίματος κι έτσι επηρεάζουν ολόκληρο τον οργανισμό. Επιπλέον, τα αιθέρια έλαια έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν τις εκκριτικές λειτουργίες του οργανισμού, βοηθώντας έτσι στην αποτοξίνωσή του. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της Ιατρικής, έγραψε ότι ο καλύτερος τρόπος για να είναι κανείς υγιής είναι να απολαμβάνει καθημερινά ένα αρωματικό μπάνιο με μάλαξη.

5.    Εξάτμιση - Αρωματισμός χώρου
Η εξάτμιση των αιθέριων ελαίων εφαρμόζεται για τον καθαρισμό του χώρου από μικρόβια, για απολύμανση και αντισηψία, αλλά και για τον ευχάριστο αρωματισμό, την αποβολή δυσάρεστων οσμών και κάθε αρνητικής ενέργειας. Σε ειδικά σχεδιασμένες κεραμικές ή πορσελάνινες συσκευές, τους αρωματιστές, προστίθενται μέσα σε νερό 5 - 10 σταγόνες αιθέριο έλαιο, (ανάλογα με τον όγκο του χώρου ή με τα ειδικά χαρακτηριστικά του ίδιου του αιθέριου ελαίου). Το νερό θερμαίνεται από ένα κερί ή κάποιο άλλο μέσο κι έτσι, μέσω της αργής εξάτμισης, επιτυγχάνεται ο αρωματισμός του χώρου. Ένας άλλος τρόπος χρήσης των αιθέριων ελαίων στον αρωματισμό του χώρου είναι η ενστάλαξή τους στα ξύλα που καίγονται στο τζάκι. Η μέθοδος αυτή επιδρά θετικά στο πνεύμα, χαλαρώνει, τονώνει και βοηθάει στη διαύγεια της σκέψης.

6.    Επάλειψη - Μάλαξη
Η ουσία της αρωματοθεραπείας εντοπίζεται στη μεταφορά των αιθέριων ελαίων στο δέρμα. Ορισμένα αιθέρια έλαια δεν επιτρέπεται να έρθουν σε άμεση επαφή με την επιδερμίδα στην αρχική τους μορφή, λόγω της τοξικότητάς τους. Χρειάζεται, λοιπόν, ένας φορέας, που θα παίξει το ρόλο του μεταφορέα, ο οποίος θα έχει τέτοια σύσταση, ούτως ώστε όταν αναμειχθεί με τα αιθέρια έλαια, θα διεισδύσει στο εσωτερικό με την μάλαξη. Τα πιο ενδεδειγμένα για αυτήν την περίπτωση είναι τα φυτικά και ανεπεξέργαστα λάδια (αμυγδαλέλαιο, σιτέλαιο, λάδι avocado, λάδι jojoba). Τα συνθετικά αντενδεικνύονται επειδή δεν έχουν διεισδυτική ικανότητα. Τα αιθέρια έλαια αραιώνονται σε ποσότητα άοσμου φυτικού λαδιού, σε αναλογία 3%, και εφαρμόζεται μάλαξη σε όλο το σώμα ή στην πάσχουσα περιοχή. Οι κινήσεις πρέπει να επικεντρώνονται στους εν τω βάθει ιστούς, όχι επιδερμικά. Το μασάζ αρωματοθεραπείας προσφέρει χαλάρωση, διέγερση της κυκλοφορίας του αίματος, τόνωση των ιστών, αναζωογόνηση του δέρματος, λεμφική παροχέτευση, ανακούφιση από πόνους. Ταυτόχρονα επιτυγχάνεται η πνευματική ισορροπία, ενώ οι αρνητικές επιδράσεις μερικών συγκινήσεων, όπως ο φόβος, το μίσος, η οργή, η ζήλια, η θλίψη, η απογοήτευση, αποβάλλονται.

Τα αιθέρια έλαια είναι ζωντανά και δυναμικά και όχι αδρανείς ουσίες, επειδή περιέχουν την ενεργή δύναμη της ζωής του φυτού από το οποίο προέρχονται. Η λεπτή, ντελικάτη περιπλοκότητα των αιθέριων ελαίων δεν μπορεί να αντιγραφεί με τεχνητό τρόπο χρησιμοποιώντας ανόργανα χημικά συστατικά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα αιθέρια έλαια επηρεάζουν τις διαθέσεις και τα συναισθήματά μας, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με τα συνθετικά αρώματα. Όταν μυρίζουμε ένα αιθέριο έλαιο που μας είναι ευχάριστο, νιώθουμε μια ευχαρίστηση που γίνεται αντιληπτή από το νου και τον καταπραϋνει. Ταυτόχρονα, καθώς μυρίζουμε το έλαιο, μέσω της εισπνοής υπάρχει και μια επίδραση στη φυσιολογία του σώματός μας, ανεξάρτητη από την αίσθηση της οσμής. Αν το άρωμα ενός αιθέριου ελαίου μας δυσαρεστεί, παρά την ευεργετική του δράση στο σώμα μας, η γενικότερη αποτελεσματικότητά του μειώνεται. Τα αιθέρια έλαια έχουν μια συμπληρωματική σχέση και εγγύτητα με κάποια μέρη του σώματος, του νου και των συναισθημάτων. Η χρήση του αιθέριου ελαίου τριαντάφυλλου δρα τονωτικά στο όργανο της καρδιάς, ενώ ταυτόχρονα μαλακώνει τα συναισθήματα και ανυψώνει το νου. Οι μυρωδιές των αιθέριων ελαίων έχουν την ικανότητα να μας συγκινούν και να ξυπνούν μέσα μας συναισθήματα και αισθησιακά ένστικτα. Ανασύρουν νοσταλγικές μνήμες και επιτρέπουν στη φαντασία μας να ζωντανέψει.

Κατά τη διάρκεια του μασάζ αρωματοθεραπείας, οι μυρωδιές που εισπνέονται επηρεάζουν τη διάθεση και η μεταμορφωτική τους δύναμη γίνεται εμφανής. Οι μυρωδιές που προκαλούν αισιοδοξία βοηθούν στην ανακούφιση των κοινών ψυχολογικών συμπτωμάτων, όπως η κατάθλιψη, το άγχος, η μελαγχολία και η απάθεια. Η μυρωδιά του περγαμόντου είναι χαρούμενη, δροσιστική και αισιόδοξη. Το μελισσόχορτο, το τριαντάφυλλο, ο βασιλικός, το σανταλόξυλο είναι κάποια από τα αιθέρια έλαια που δρουν ενάντια στην απαισιοδοξία. Τα τονωτικά αιθέρια έλαια είναι αναζωογονητικά τόσο για το σώμα όσο και για το νου. Απογειώνουν την πνευματική δύναμη και συγκέντρωση, τονώνουν τη διανοητική δραστηριότητα και καθαρίζουν τη σκέψη. Το καλύτερο κεφαλικό αιθέριο έλαιο είναι ο βασιλικός, αλλά και ο ευκάλυπτος. Μία από τις βασικές λειτουργίες της αρωματοθεραπείας είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα του άγχους και της έντασης. Οι ψυχολογικές πιέσεις μπορούν να οδηγήσουν στην απόγνωση και το θυμό, δηλαδή σε συναισθήματα αρνητικά και ανθυγιεινά, τα οποία μπορούν να κατευνάζονται με τη βοήθεια των αιθέριων ελαίων. Το λιβάνι επιβραδύνει την αναπνευστική διαδικασία, επιτρέπει βαθιές, μεγάλες αναπνοές με αποτέλεσμα την ηρεμία. Σε περιπτώσεις έντονου στρεσαρίσματος ηρεμιστική μυρωδιά μπορούν να προσφέρουν η λεβάντα, το χαμομήλι, το νερολί, η μαντζουράνα, το ιλάνγκ ιλάνγκ, η σάλβια, το σανταλόξυλο, η αγγελική, το τριαντάφυλλο, το μελισσόχορτο. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης εμφανίζεται με το αίσθημα την ανεπάρκειας σε προσωπικό επίπεδο ή μπορεί να πάρει τη μορφή της συστολής. Το εξωτικό αιθέριο έλαιο γιασεμιού τονώνει την αυτοπεποίθηση, είναι ισχυρό χαλαρωτικό και αντικαταθλιπτικό. Άλλα αιθέρια έλαια που εμπνέουν αυτοπεποίθηση είναι το νερολί, το ιλάνγκ ιλάνγκ, το λιβάνι, το περγαμόντο, η λεβάντα, η πιπερόριζα.

Η ενεργειακή αρωματοθεραπεία είναι μια σημαντική πτυχή της ολιστικής αρωματοθεραπείας. Δουλεύει αρμονικά παράλληλα με το μασάζ, τα λουτρά και τις άλλες μορφές αρωματοθεραπείας. Η εφαρμογή αυτή αξιοποιεί τη δράση των αιθέριων ελαίων πάνω στα τσάκρας (κέντρα ψυχικής ενέργειας) και στην αύρα που περιβάλλει το σώμα. Η λεπτοφυής θεραπευτική ενέργεια των αιθέριων ελαίων καθαρίζει την μπλοκαρισμένη και αρνητική ενέργεια, καθώς επίσης συμπληρώνει τα ενεργειακά πεδία, κέντρα και κανάλια που υπάρχουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Μέσα στο υλικό σώμα υπάρχουν λεπτές ενέργειες που ρέουν και ενεργειακά κέντρα. Η λεπτή ενέργεια, που ονομάζεται prana ή chi, κυλά μέσα στα κανάλια λεπτής ενέργειας. Υπάρχουν εφτά τέτοια κανάλια, τα τσάκρας. Παρόλο που δεν υπάρχει άμεση υλική απόδειξη για την ύπαρξη του prana, των καναλιών και των τσάκρας, υφίστανται υλικοί συσχετισμοί μεταξύ αυτων των νευρικών κέντρων και των ενδοκρινικών αδένων.

1.    Το τσάκρα της βάσης (muladhara chakra) βρίσκεται στη βάση της σπονδυλικής στήλης, στο περίνεο. Έχει τέσσερα πέταλα και φέρει το κίτρινο τετράγωνο του στοιχείου της γης. Το χρώμα που συνδέεται με το τσάκρα αυτό είναι το κόκκινο. Το τσάκρα της βάσης έχει σχέση με το πόσο καλή είναι η σύνδεση του ατόμου με τη γη, δηλαδή πόσο καλά το άτομο λειτουργεί στον υλικό κόσμο, αντιμετωπίζει τις φυσικές του ανάγκες και τις βάσεις της επιβίωσης. Τα αιθέρια έλαια που επιδρούν στο πρώτο τσάκρα είναι αυτά που προσγειώνουν, που ενδυναμώνουν. Χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση οποιασδήποτε αδυναμίας ή για να διορθώσουν κάποια ενεργειακή ανισορροπία, και είναι το μύρο, το πατσουλί, το λιβάνι.

2.    Το ιερό τσάκρα (svadhisthana chakra) βρίσκεται στην ηβική περιοχή μεταξύ του ομφαλού και των γεννητικών οργάνων. Έχει έξι κόκκινα πέταλα, φέρει τη λευκή ημισέληνο και σχετίζεται με το στοιχείο του νερού. Το ιερό τσάκρα αντιπροσωπεύει τη δημιουργική ενέργεια, τα αισθησιακά συναισθήματα και τη σεξουαλικότητα. Σχετίζεται με τα όργανα αναπαραγωγής, την ουροδόχο κύστη, το έντερο, τη σκωληκοειδή απόφυση, το ιερό οστό και τους οσφυϊκούς σπονδύλους. Η ενέργεια του ιερού τσάκρα αφορά στην απόλαυση της ζωής, τη δημιουργία και την ευχαρίστηση. Τα αιθέρια έλαια που είναι αισθησιακά και θερμαντικά δουν στο ιερό τσάκρα. Ανάμεσά τους είναι το γιασεμί, το σανταλόξυλο, η σάλβια, το ιλάνγκ – ιλάνγκ.

3.    Το τσάκρα του ηλιακού πλέγματος (manipura chakra) βρίσκεται στο αυρικό σώμα, ακριβώς επάνω από το ηλιακό πλέγμα του σώματος. Έχει δέκα μπλε-γκρι πέταλα και φέρει το κόκκινο τρίγωνο του στοιχείου της φωτιάς. Το χρώμα που σχετίζεται με το τσάκρα του ηλιακού πλέγματος είναι το κίτρινο. Έχει σχέση με την προσωπική δύναμη και τον έλεγχο, δηλαδή τα στοιχεία που προσδίδουν τη μοναδικότητα. Συνδέεται με το στομάχι, το πάγκρεας, το συκώτι, τη χοληδόχο κύστη, τον σπλήνα και τα επινεφρίδια. Τα αιθέρια έλαια που είναι προστατευτικά, εξισορροπητικά και εξαγνιστικά του ψυχολογικού κόσμου του ανθρώπου αφορούν το τσάκρα του ηλιακού πλέγματος. Αυτά είναι το γεράνι, το κυπαρίσσι, η αγγελική, το ιλάνγκ-ιλάνγκ, το γιασεμί, το σανταλόξυλο.

4.    Το τσάκρα της καρδιάς (anahata chakra) βρίσκεται στο αυρικό σώμα, ακριβώς πάνω από την καρδιά. Έχει δώδεκα κόκκινα πέταλα και φέρει το μπλε-μαύρο αστέρι με έξι μύτες του στοιχείου του ανέμου. Το τσάκρα της καρδιάς αφορά στην καλή και αρμονική συνύπαρξη του σώματος και του πνεύματος και σχετίζεται με την καρδιά και το στέρνο. Αντιπροσωπεύει την ανιδιοτελή αγάπη, τη συγχώρεση, τη συμπόνια, την πνευματική, θεϊκή αγάπη. Κάθε αιθέριο έλαιο που προσφέρει δύναμη και ισορροπία στο τσάκρα της καρδιάς θεωρείται κατάλληλο. Για παράδειγμα, το τριαντάφυλλο, το μελισσόχορτο, το νερολί, το ιλάνγκ-ιλάνγκ, το περγαμόντο.



 

5.    Το τσάκρα του λαιμού (vishuddha chakra) βρίσκεται στο αυρικό σώμα στο λαιμό. Έχει 16 μωβ πέταλα και φέρει ένα λευκό κύκλο που αντιπροσωπεύει την πανσέληνο στο στοιχείο του χώρου. Το χρώμα που σχετίζεται με το τσάκρα του λαιμού είναι το μπλε – πράσινο. Το τσάκρα του λαιμού αφορά στην ουσιαστική επικοινωνία και την προσωπική έκφραση. Είναι το κέντρο της βούλησης. Σχετίζεται με το στόμα τις φωνητικές χορδές, την τραχεία και τον θυρεοειδή αδένα. Τα αιθέρια έλαια που δρουν στο τσάκρα του λαιμού είναι αυτά που σχετίζονται με τον ανώτερο νου και το λόγο, και είναι το χαμομήλι, η ρίζα αγγελικής, το θυμάρι, το μύρο.

6.    Το τσάκρα του τρίτου ματιού (ajna chakra) βρίσκεται στο αυρικό σώμα στο μέσο του μετώπου, στον πυραμοειδή μυ. Έχει δύο γκρι- λευκά πέταλα και φέρει έναν ολόλευκο κύκλο που συμβολίζει τη λεπτή ουσία της συνειδητότητας. Το τσάκρα του τρίτου ματιού έχει σχέση με τη διαίσθηση, τη σοφία και την εστίαση στην εσωτερική πνευματική εξέλιξη και ανάπτυξη. Σχετίζεται με την επίφυση, την υπόφυση, τη σπονδυλική στήλη, τα μάτια, τα αυτιά, τη μύτη. Τα αιθέρια έλαια που δρουν στο τρίτο μάτι είναι αυτά που βοηθούν στη συγκέντρωση, τη διαίσθηση και την ενόραση, όπως το δενδρολίβανο, ο βασιλικός, το θυμάρι, το κυπαρίσσι.

7.    Το τσάκρα της κορυφής (sahasrana padma) βρίσκεται στην κορυφή της κεφαλής. Ονομάζεται ο λωτός με τα χίλια πέταλα. Τα χίλια πέταλα είναι ροζ ή λευκά και φέρουν τις 50 σανσκριτικές συλλαβές. Το χρώμα που σχετίζεται με το τσάκρα της κορυφής είναι το μωβ της βιολέτας. Το τσάκρα της κορυφής σχετίζεται με την πνευματική αναζήτηση της φώτισης, με τον εγκεφαλικό φλοιό και το νευρικό σύστημα. Κάθε αιθέριο έλαιο που ενσαρκώνει τη θεϊκή σοφία είναι κατάλληλο για το τσάκρα της κορυφής. Τέτοια είναι η λεβάντα, το σανταλόξυλο, το λιβάνι, το μύρο, το γιασεμί.