Αγκυνάρα φύλλα ( Cynara scolymus herba conc ) ( Artichoke leaves cut )

447px-cynara_july_2011-1Αγκυνάρα (cynara scolymus) Η αγκινάρα γνωστή και ως κυνάρα, κάκτος, καρδονίσκη (Αγγλικά: Artichoke Thistle, Cardone, Cardoni, Ισπανικά: Αcachofa, Γαλλικά: Artichaut commun) είναι γένος φυτών στο οποίο ανήκουν 10 είδη από τα οποία η Cynara scolymus (Κυνάρα η σκόλυμος) διαθέτει φαρμακευτικές ιδιότητες και ανήκει στην οικογένεια των Σύνθετων (Asteraceae).

Είναι ιθαγενές φυτό της Μεσογείου και καλλιεργείται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Είναι πολυετές φυτό ύψους 1,5m με δυνατούς και ευθυτενείς μίσχους. Τα φύλλα είναι μεγάλα, αγκαθωτά, πτεροειδή και με επάκρια μεγάλα κεφάλια με ακανθόληκτα περιβληματικά φύλλα. Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα (έχουν και αρσενικά και θηλυκά αναπαραγωγικά όργανα) και ο βρώσιμος ανθικός οφθαλμός έχει χρώμα πράσινο - μωβ και περικλείεται μέσα σε κλιμακωτά βράκτια. Η αγκινάρα ευδοκιμεί σε γόνιμα στραγγιζόμενα εδάφη με αρκετά αλκαλικό pH.

Η ελληνική ονομασία του προέρχεται από το αρχαιοελληνικό «κύον» που σημαίνει σκύλος πιθανότατα λόγω των βελόνων, που προσομοιάζουν τα δόντια σκύλου. Η αγκινάρα αποτελεί το σύμβολο της Σκοτίας και εμφανίζεται στο στέμμα ενός παλιού σκοτσέζικου τάγματος, το οποίο υπάρχει ακόμα στις μέρες μας. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι κονιορτοποιημένες ρίζες του φυτού χρησιμοποιούνταν εξωτερικά για την απομάκρυνση δυσάρεστων οσμών και χρησιμοποιήθηκε ως φάρμακο από τους αρχαίους Αιγύπτιους, Έλληνες και Ρωμαίους. Στην Ευρώπη εμφανίστηκε το 15ο αιώνα μ.Χ. και οι Γάλλοι παλιότερα το χρησιμοποιούσαν ως τονωτικό ποτό. Τα άνθη εξαιτίας ενός γλυκού συστατικού που περιέχουν ενίσχυαν την αίσθηση της γεύσης, ενώ τα ξινά συστατικά των φύλλων έβρισκαν χρήση στην παρασκευή απεριτίφ.

Αρκετές από τις φαρμακολογικές ιδιότητες έχουν καταγραφεί για τα φύλλα της τα οποία διαθέτουν υπολιπιδαιμικές, υποχοληστερολαιμικές, αντιοξειδωτικές και ηπατοπροστατευτικές ιδιότητες. Οι ευεργετικές της ιδιότητες οφείλονται βασικά στην κυναρίνη, η οποία της δίνει τη χαρακτηριστική πικρή γεύση. Η αγκινάρα προστατεύει το ήπαρ, αυξάνει την παραγωγή χολής, αποτοξινώνει το ήπαρ, και μειώνει την χοληστερόλη. Οι κύριες χρήσεις της αγκινάρας είναι για χολόλιθους και ως τονωτικό για το ήπαρ και της χολής του χοληφόρου κύστεως, για την υψηλή χοληστερόλη, για πεπτικές διαταραχές, για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, για την νόσο του Crohn, για διάφορα άλλα προβλήματα του εντέρου και για την στήριξη της λειτουργίας του ήπατος.  Η αγκινάρα έχει επίσης χρησιμοποιηθεί και ως στυπτικό, καθαριστής αίματος, καρδιοτονωτικό, αποτοξινωτικό, πεπτικό τονωτικό, διουρητικό και υποτασικό.

Πέρα από τη κυναρίνη και τη σκολυμοσίδη περιέχει σκυλομοζίδια, ινουλίνη, κυναροπηκτίνη, ταραξαστερόλη, φαινολικά οξέα (μέχρι 2%), ένα πτητικό έλαιο (που περιέχει κυρίως β-Σελινίνη και καρυοφυλλίνη), βιταμίνες Α, Β1, Β2 και C.

Η πικρότητα που έχει θεωρείται ότι προάγει την καλή πέψη, ενεργοποιώντας την έκκριση πεπτικών χυμών του οργανισμού. Για αυτό, μπορείτε να δοκιμάσετε να πιείτε ένα απεριτίφ που περιέχει αγκινάρα πριν από το γεύμα σας. Καταναλώνεται ωμή, ως σαλατικό ή ορεκτικό, συντηρείται στην άλμη και αποξηραίνεται. Επίσης χρησιμοποιείται στην ποτοποιία για την παραγωγή ιταλικού λικέρ που ονομάζεται «Cynar».

Σημείωση: Η ως άνω παρουσίαση του φυτού, σε καμμία περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή. Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού.
Εκτύπωση