Αγγελική (Angelica archangelica).   Η αγγελική γνωστή και ως νεροκάλαμο, ρίζα του Αγίου Πνεύματος, ρίζα του Αρχάγγελου (Αγγλικά european angelica, garden angelica, wild celery, masterwort, wild parsnip, herb of Angels, archange, και root of the Holy Spirit) είναι γένος φυτών που περιλαμβάνει 60 είδη από τα οποία η Angelica archangelica διαθέτει φαρμακευτικές ιδιότητες και ανήκει στην οικογένεια των Σκιαδοφόρων (Apiaceae, Umbelliferae).

Είναι ιθαγενές της Ευρώπης και απαντάται και στην Ελλάδα. Πρόκειται για αρωματικό πόα ύψους 120-240cm. Η ρίζα του είναι πασσαλώδης, χοντρή, ατρακτοειδής, σκεπασμένη με μερικές κλωστές εξωτερικά σκούρες και εσωτερικά άσπρες. Τα φύλλα του είναι φτεροειδή, μεγάλα πράσινου χρώματος και τα άνθη μικρά πρασινοκίτρινα ανεπτυγμένα σε ταξιανθίες. Οι καρποί της είναι ωοειδείς με μεγάλους σπόρους. Αναπτύσσεται σε υγρά και καλά στραγγιζόμενα εδάφη και σε ηλιόλουστες και σκιασμένες θέσεις.

Αυτό το βότανο ήταν αφιερωμένο σε ειδωλολατρικούς θεούς και εμφανιζόταν σε ειδωλολατρικές γιορτές. Λέγεται ότι ονομάστηκε έτσι επειδή οι φαρμακευτικές του ιδιότητες αποκαλύφθηκαν σε κάποιον μοναχό από έναν άγγελο, ο οποίος του είπε ότι θεράπευε την πανούκλα. Από τότε πίστευαν ότι προστάτευε από το κακό και τις λοιμώδεις νόσους. Σύμφωνα με την παράδοση όμως οφείλει το όνομά της στον αρχάγγελο Μιχαήλ, γιατί ανθίζει την 29η Σεπτεμβρίου, ημέρα που γιορτάζεται ο αρχάγγελος από την ρωμαιοκαθολική  εκκλησία. Ο βοτανολόγος Τζον Πάρκινσον τού 17ου αιώνα πίστευε ότι η ονομασία του φυτού οφείλεται στις εξ ουρανού θεραπευτικές του ιδιότητες, η αλήθεια όμως είναι ότι η ονομασία του προήλθε από την ελληνική λέξη «Άγγελος», που σημαίνει αγγελιοφόρος.

Ολόκληρο το φυτό, τα φύλα, τα άνθη, οι βλαστοί, οι ρίζες και οι σπόροι έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Ή αγγελική αποτελούσε το κύριο συστατικό ενός  «ελιξίριου νεότητας» που πίστευαν ότι επιμηκύνει την ζωή. Είχε επίσης την φήμη ότι βοηθούσε τους ανθρώπους να σταματήσουν την κατανάλωση οινοπνευματωδών, άλλα και το κάπνισμα. Έχει χρησιμοποιηθεί ακόμα και σε περιπτώσεις δαγκώματος από λυσσασμένο σκύλο. Έχει τονωτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται για τον βήχα, τη βρογχίτιδα και την πλευρίτιδα, ιδιαίτερα όταν συνοδεύονται από πυρετό, κρυολόγημα ή γρίπη. Τα φύλλα της μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν κομπρέσες σε φλεγμονές του στήθους. Ακόμη επειδή ανοίγει την όρεξη έχει χρησιμοποιηθεί και σε περιπτώσεις νευρικής ανορεξίας ενώ βοηθά στην ανακούφιση των ρευματικών φλεγμονών, ενώ στην κυστίτιδα ενεργεί ως αντισηπτικό του ουροποιητικού συστήματος.

Η ρίζα του περιέχει διάφορες κουμαρίνες (αγγελικίνη, βεργκαπτένιο, ισοϊμπερατορίνη, οσθόλη), αιθέρια έλαια (β-φελλαρδένιο, α και β-πινένιο, σαβινένιο, λιμονένιο, λιναλοόλη, βορνεόλη), παλμιτικό οξύ, καφεϊκό οξύ, χλωρογενικά οξέα, φρουκτόζη, γλυκόζη και σουκρόζη.

Εκτός από τις φαρμακευτικές ιδιότητες της στην Ευρώπη οι πολύ νεαροί και τρυφεροί βλαστοί ζαχαρώνονται και ψήνονται με τάρτες φρούτων και μούρα για να μειώσουν την οξύτητα τους. Επίσης χρησιμοποιούνται σε γλυκά κουταλιού και μαρμελάδες και οι σπόροι σε μπισκότα. Επίσης οι σπόροι και οι ρίζες του φυτού αποτελούν βασικό στοιχείο για την παρασκευή του γαλλικού ηδύποτου «βενεδικτίνη» (Liquer Benedictine).

Σημείωση: Η ως άνω παρουσίαση του φυτού, σε καμμία περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή. Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού.